Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng trải qua những cơn ho khan dai dẳng, gây khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt. Vậy ho khan là gì? Nguyên nhân do đâu? Và làm thế nào để điều trị dứt điểm tình trạng này? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích nhất về bệnh ho khan, từ đó giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình.
1. Đôi nét về tình trạng ho
Ho là một phản xạ tự nhiên của cơ thể, giúp bảo vệ đường thở khỏi các tác nhân gây kích ứng như bụi bẩn, vi khuẩn, virus,... Khi ho, luồng khí mạnh từ phổi sẽ được đẩy lên, tống các dị vật ra ngoài, giúp đường thở thông thoáng trở lại.
Tuy nhiên, khi cơn ho kéo dài dai dẳng, lặp đi lặp lại mà không có đờm hoặc rất ít đờm, gây ngứa rát cổ họng, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ thì có thể bạn đã mắc phải chứng ho khan.
Ho khan thường không nguy hiểm nhưng nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể kéo dài dai dẳng, gây tổn thương đến niêm mạc họng, thậm chí là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn.
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng ho khan
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến ho khan, có thể kể đến một số nguyên nhân phổ biến sau:
2.1. Nguyên nhân bệnh lý
- Nhiễm trùng đường hô hấp: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ho khan, thường gặp trong các bệnh lý như cảm lạnh, cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản,...
- Hen suyễn: Ho khan là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh hen suyễn, đặc biệt là ho về đêm hoặc khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.
- Viêm xoang: Viêm xoang cũng có thể gây ho khan do dịch nhầy từ xoang chảy xuống họng, gây kích ứng niêm mạc họng.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản có thể gây kích ứng, dẫn đến ho khan, đặc biệt là ho sau khi ăn no hoặc khi nằm.
- Ung thư phổi: Trong một số trường hợp, ho khan dai dẳng, kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư phổi.
2.2. Nguyên nhân khác
Bên cạnh những nguyên nhân bệnh lý kể trên, ho khan còn có thể xuất phát từ một số yếu tố khác như:
- Ô nhiễm không khí: Bụi bẩn, khói thuốc lá, hóa chất,... là những tác nhân gây kích ứng đường hô hấp, dẫn đến ho khan.
- Dị ứng: Phấn hoa, nấm mốc, lông thú,... có thể gây dị ứng ở một số người, dẫn đến các triệu chứng như ho khan, sổ mũi, ngứa ngáy,...
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc ức chế men chuyển, thuốc điều trị huyết áp,... có thể gây ho khan như một tác dụng phụ.
- Căng thẳng, stress: Tâm lý căng thẳng, lo âu cũng có thể là nguyên nhân gây ho khan.
3. Chẩn đoán tình trạng ho khan
Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ho khan, bác sĩ sẽ dựa vào:
- Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng, thời gian xuất hiện triệu chứng, các loại thuốc bạn đang sử dụng,...
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra tai, mũi, họng, phổi của bạn để tìm kiếm các dấu hiệu bất thường.
- Các xét nghiệm cần thiết: Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, bác sĩ có thể chỉ định bạn thực hiện một số xét nghiệm như:
- Xét nghiệm máu: Giúp phát hiện tình trạng nhiễm trùng trong cơ thể.
- Chụp X-quang phổi: Giúp phát hiện các bất thường ở phổi như viêm phổi, lao phổi, ung thư phổi,...
- Nội soi phế quản: Giúp quan sát trực tiếp đường hô hấp, lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm (nếu cần).
4. Điều trị ho khan
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
4.1. Phương pháp Tây Y
- Thuốc kháng sinh: Được sử dụng trong trường hợp ho khan do nhiễm khuẩn.
- Thuốc kháng histamin: Giúp giảm các triệu chứng dị ứng như ho khan, sổ mũi, ngứa ngáy,...
- Thuốc giảm ho: Giúp ức chế trung tâm ho, giảm ho khan.
- Thuốc giãn phế quản: Giúp giãn nở đường thở, cải thiện tình trạng khó thở trong hen suyễn.
4.2. Phương pháp Đông y
Theo Đông y, ho khan là do các yếu tố Phong hàn, Phong nhiệt xâm nhập vào cơ thể, gây tổn thương Phế khí. Do đó, việc điều trị cần tập trung vào khu phong, tán hàn, thanh nhiệt, giải độc, bổ phế, nhuận phế. Một số bài thuốc Đông y thường được sử dụng để điều trị ho khan như:
- Bài thuốc bổ phế, chỉ khái: Sử dụng các vị thuốc như Thiên môn, mạch môn, tang bạch bì, cát cánh,... có tác dụng bổ phế, nhuận phế, giảm ho, long đờm.
- Bài thuốc thanh nhiệt, giải độc: Sử dụng các vị thuốc như Kim ngân hoa, liên kiều, cam thảo, bồ công anh,... có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giảm viêm, giảm ho.
4.3. Phương pháp hỗ trợ tại nhà
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bạn có thể áp dụng một số phương pháp hỗ trợ điều trị ho khan tại nhà như:
- Uống nhiều nước: Giúp làm loãng đờm, dịu họng, dễ dàng tống đờm ra ngoài. Nên uống nước ấm, có thể pha thêm mật ong, chanh, gừng,...
- Súc họng bằng nước muối sinh lý: Giúp sát khuẩn, giảm viêm, dịu họng.
- Xông hơi bằng tinh dầu khuynh diệp, bạc hà,...: Giúp thông mũi, loãng đờm, giảm ho.
- Bổ sung dinh dưỡng: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, hoa quả tươi,... giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
5. Phòng ngừa tình trạng ho khan
Để phòng ngừa ho khan, bạn nên:
- Giữ ấm cơ thể: Mặc ấm khi trời lạnh, tránh để cơ thể bị nhiễm lạnh.
- Vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Giúp hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng đường hô hấp như bụi bẩn, khói bụi,...
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Tránh tiếp xúc gần với người đang bị các bệnh lý về đường hô hấp như cảm cúm, viêm họng,...
- Tăng cường sức đề kháng: Tập thể dục thường xuyên, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc,...
6. Tổng kết
Ho khan là một triệu chứng thường gặp, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Để điều trị hiệu quả, bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, bạn nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm bảo vệ sức khỏe giúp hỗ trợ làm giảm tình trạng ho khan. Trong đó có thể kể đến Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông, đây là sản phẩm có công dụng hỗ trợ phòng ngừa và giảm các triệu chứng liên quan đến ho khan, ho gió, ho đờm, ho nhiều về đêm, ho lâu ngày, đau rát họng, khàn tiếng,…
Hãy liên hệ ngay qua hotline (028)39 808 808 hoặc gửi yêu cầu về email: info@binhdong.vn để được tư vấn nhanh nhất có thể. Ngoài ra, bạn có thể truy cập vào trang website của Dược Bình Đông để biết thêm nhiều kiến thức về các loại bệnh khác và cách chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình mình nhé.
7. Câu hỏi thường gặp
Hỏi: Ho khan có nguy hiểm không?
Trả lời: Ho khan thường không nguy hiểm nhưng nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể kéo dài dai dẳng, gây tổn thương đến niêm mạc họng, thậm chí là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn.
Hỏi: Khi nào tôi nên đi khám bác sĩ?
Trả lời: Bạn nên đi khám bác sĩ ngay khi có những dấu hiệu sau:
Ho khan kéo dài trên 2 tuần, không đỡ mặc dù đã áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà.
Ho khan kèm theo sốt cao, khó thở, đau ngực, khò khè,...
Ho ra máu.
Hỏi: Tôi có thể tự ý mua thuốc điều trị ho khan được không?
Trả lời: Không nên tự ý mua thuốc điều trị ho khan. Việc tự ý sử dụng thuốc có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng. Bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp.